دلالتهای نام سال پسامذاکرهمرد چشمانش را دوخته بود به تلویزیون گوشهی مغازه و حواسش به حرفهای فروشنده نبود. تلویزیون داشت بخش کوتاهی از سخنان رهبر انقلاب را پخش میکرد. فروشنده با حالت خاصی به مشتری گفت که آنقدر محو تماشای تلویزیون بودید که نشنیدید من چه گفتم! خریدار جواب داد که میخواستم ببینم اسم سال چه شده؟ چون تکلیف را مشخص میکند. این سطح برداشت یا توجه به انتخاب نام سال، رفتهرفته در حال شکلدهی به حوزهی عمومی است؛ گمانهزنی و ساخت و ساز انواع شعارها در شبکههای اجتماعی که از روزهای پایانی اسفند ۹۳ آغاز شد و نسبت به سالهای قبل گستردهتر بود و تمایل کاربران به پیشبینی نام دقیقتر، نشانهای دیگر از این توجه همگانی است و هر چه نام سال صریحتر و شفافتر، تداوم اقبال و توجه به آن بیشتر. مسأله زبان نام سال برآمده از زبان است و مسألهی زبان در اینجا حفظ و حراست از ادبیات فارسی نیست؛ بلکه آن بخشی از گفتار عمومی است که عمدتاً در رابطه میان دولتمردان و مردمان هویدا میشود. در سالی که گذشت و در دفعات مختلف (که نیازی به شرح و تکرار آنها نیست) حرفهایی از سوی مسئولین، سیاسیون و رسانهها شنیده شد که متأسفانه نه «عرف» آنها را تأیید میکرد و نه «اخلاق». البته اگرچه رابطه و حقوق بین دولتمردان و مردم، امری دو سویه است، اما به حکم قاعدهی منطقی «الناس علی دین ملوکهم» وظیفهی دولتمردان در این امر سختتر از مردم و رسانهها است. از این حیث، افزودن پسوند «همزبانی» در عنوان سال، میتواند دلالتی دال بر این بخش از منازعاتی باشد که در سالهای اخیر رخ داده است. البته همچنان که گفته شد هر مجادلهای واجد دو طرف رویارویی است؛ در برخی موارد گروههایی از منتقدان با ادبیات سرزنشبار و گلایهآمیز، مخاطب قرار گرفتند و از سوی منتقدان هم، آواری از اتهامات بر دولت سرازیر شد که هم آن را به انفعال برد و هم میتواند تودهها را نسبت به افقهای بلندمدت بدبین کند. همزبانی هر چند که در درجهای پایینتر از «همدلی» قرار میگیرد، اما از آن جهت که آشکار و عیان است و حوزهی اخلاق جمعی را از خود متأثر میکند، شاید یکی از برجستهترین برایندهای انتخاب نام سال باشد. |